Porozumiewanie się z dzieckiem (i nie tylko). Komunikat zwrotny
O jakich elementach komunikacji warto pamiętać. Co zrobić, żeby dzieci nas słuchały, ale też chciały się z nami komunikować?
Co to jest komunikacja?
Najprościej ujmując, jest to proces przekazywania wiadomości pomiędzy nadawcą a odbiorcą.
Efektywny i skuteczny proces komunikowania się powinien przebiegać w dwóch kierunkach, gdyż celem komunikacji jest wymiana myśli, dzielenie się wiedzą, informacjami oraz koordynacja zachowań osób angażujących się w aktywność komunikacyjną. To umiejętność komunikowania sprawia, że jesteśmy istotami społecznymi.
Jak to działa?
Rysunek 1. Przebieg procesu komunikacji. Źródło: Opracowanie własne na podstawie:Taraszkiewicz – Kotońska M (2003). Skuteczna komunikacja międzyludzka. Warszawa : „Dashofer”.
Dlaczego komunikat zwrotny jest taki ważny?
Najpierw nadawca przekazuje swój komunikat, a później odbiorca reaguje poprzez przekazanie informacji zwrotnej nadawcy. To tzw. feed back. W rodzinie, nadawcą i odbiorcą zamiennie będzie rodzic – dziecko, rodzic – rodzic lub dziecko – dziecko w przypadku rodzeństwa.Ważne by każde z nich miało możliwość reakcji na komunikat i przekazanie informacji zwrotnej.
Dbajmy o to, by komunikat zwrotny się pojawił. Świadczy on o rzeczywistym zainteresowaniu na temat tego, co dziecko myśli o wypowiedzianych przez nas słowach. W ten sposób upewniamy się również, czy nasze intencje zostały dobrze zrozumiane. Bez niego komunikacja jest zaburzona i niepełna. To nie musi być komunikat ustny. Czasami wystarczy spojrzenie, gest lub mina Komunikat taki może być bezpośredni lub skryty, wymijający lub wprost uderzający w nas. Najważniejsze, żeby został zauważony i przyjęty.
Przekaz powinien być dopasowany do odbiorcy
Nadawca to osoba, która chce przekazać odbiorcy określoną informację i w tym celu formułuje komunikat. Przekaz taki odbywa się z określoną intencją, nadawca pragnie wyrazić najlepiej jak potrafi to, co myśli i czuje. Następuje proces kodowania informacji, czyli przekształcania treści na symbole, takie jak słowa, rysunki, mimika, gesty itp. W trakcie kodowania nadawca może się kierować umiejętnościami percepcyjnymi odbiorcy i dbać o to, aby odbiorca rozumiał znaczenie symboli. Na to szczególnie trzeba zwrócić uwagę, kiedy odbiorcą jest dziecko. Trzeba dopasować przekaz do możliwości jego odbioru przez dziecko.
Gdy przekaz dociera do odbiorcy, ten próbuje go rozszyfrować, czyli odczytuje znaczenie informacji poprzez jej dekodowanie. Odbiorca stara się zrozumieć intencję nadawcy i właściwie zareagować poprzez przekazanie nadawcy informacji zwrotnej. Sprzężenie zwrotne to reakcja odbiorcy na komunikat po jego odkodowaniu i może przyjmować różne formy: bezpośrednie, np. natychmiastowa odpowiedź ustna lub pośrednie, opóźnione – wyrażone przez działanie. Odbiorca staje się teraz nadawcą komunikatu.
W jakich sytuacjach możemy pominąć komunikat zwrotny i zastosować komunikację jednostronną?
- kiedy chcemy szybko przekazać informację;
- kiedy informacja jest prosta i rutynowa.
Jakie elementy, oprócz nadawcy, odbiorcy i sprzężenia zwrotnego są jeszcze ważne w procesie komunikacji?
- kontekst, czyli warunki, w jakich rozmawiamy. Warto zadbać o dobrą atmosferę, odpowiednią temperaturę, miejsce, takie, które pozbawione będzie nadmiernego hałasu i innych czynników rozpraszających;
- sam komunikat, czyli zakodowana wiadomość, język którym się posługujemy. Warto przemyśleć co i komu chcemy przekazać;
- określony środek przekazu: komunikacja werbalna – słowa( treść wyrażona za pomocą słów wpływa jedynie w 7% na ocenę wypowiedzi), niewerbalna – gesty, mimika, postawa (przekaz zawarty w mimice twarzy decyduje w 55%!).
Co nam umożliwia dobra komunikacja?
- przekazanie informacji
- wyrażanie emocji i uczuć
- nawiązanie relacji interpersonalnych
- przekazywanie norm i zasad, kontrolowanie zachowania innych
- zachęcanie innych do działania, motywowanie
Do czego przyczynia się nieprawidłowa komunikacja?
- poczucie samotności i niezrozumienia
- zaburzone relacje w rodzinie
- bezsilność
- utrudnione budowanie relacji z innymi ludźmi.
Komentarze (0)
Możliwość komentowania została wyłączona.